خبرگزاری موج؛ هوش مصنوعی که مجموعه‌ای قدرتمند از ابزارها و تکنیک‌ها را ارائه می‌دهد به سرعت در حال ترکیب شدن با آخرین نسل فناوری ارتباطی بی‌سیم (5G) است و تحرکات آن در ایران نیز نمودار شده است.
چرا فناوری نسل پنجم ارتباطی نیازمند ترکیب با هوش مصنوعی است؟
یکی از جدیدترین زاییده‌های پیشرفت فناوری برای بشریت هوش مصنوعی (AI) است که اکنون واژه‌ای آشنا برای بیشتر افراد بشر است و کاربردهای آن را در بخش‌های مختلف زندگی مشاهده می‌کنیم.
هوش مصنوعی در واقع شبیه‌سازی فرایندهای هوش انسانی توسط ماشین‌ها و معمولاً سیستم‌های کامپیوتری است. برنامه‌های هوش مصنوعی بر سه مهارت شناختی اصلی شامل یادگیری (کسب داده‌ها و ایجاد قوانینی برای مرتب‌سازی آن داده‌ها)، استدلال (انتخاب داده‌های مناسب برای دستیابی به نتیجه دلخواه) و تصحیح خود (تنظیم دقیق مرتب‌سازی داده‌ها برای دقیق‌ترین نتایج) تمرکز دارد.
یکی از کاربردهای هوش مصنوعی در بهبود قابلیت‌های فناوری 5G است؛ اکثر اپراتورهای تلفن همراه جهان اکنون نوعی از فناوری نسل پنجم تلفن همراه یا همان 5G را راه‌اندازی کرده‌اند و به دنبال راه‌هایی برای افزایش سرعت و بهبود عملکرد آن هستند.
چرا هوش مصنوعی و 5G؟
پیچیدگی شبکه‌های 5G یکی از مواردی است که هوش مصنوعی می‌تواند به کمک آن بیاید؛ شبکه‌های 5G به مراتب پیچیده‌تر از نسل‌های قبلی هستند و مدیریت آنها بدون کمک هوش مصنوعی بسیار دشوار است.
حجم عظیم داده‌های شبکه‌های 5G نیز دیگر مشکل این شبکه است؛ شبکه 5G حجم عظیمی از داده‌ها را تولید می‌کنند که تحلیل دستی آنها غیرممکن است. هوش مصنوعی می‌تواند این داده‌ها را به سرعت پردازش کرده و الگوهای پنهان در آنها را شناسایی کند.
همچنین بسیاری از کاربردهای 5G مانند خودروهای خودران، جراحی از راه دور و واقعیت مجازی نیازمند پاسخگویی بسیار سریع شبکه هستند که هوش مصنوعی می‌تواند با بهینه‌سازی ترافیک شبکه، این نیاز را برآورده کند.
هوش مصنوعی چگونه به بهبود 5G کمک می‌کند؟
الگوریتم‌های اصلی گوشی‌های هوشمندی که ما در دست داریم، از دهه 1990 تکامل چندانی نیافته‌اند. بنابراین سیستم‌های 5G انرژی بسیار بیشتری از حد مطلوب مصرف می‌کنند و نرخ بازده کمتر از حد انتظار را هم به‌دست می‌آورند. جایگزینی الگوریتم‌های بی‌سیم سنتی با هوش مصنوعی و یادگیری عمیق، مصرف انرژی را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. براساس این رویکرد، اهمیت کاربرد هوش مصنوعی در ارتباطات 5G بسیار بیشتر از تمرکز مدیریت شبکه و مدیریت زمان و مانند آن خواهد بود.
در واقع هوش مصنوعی مجموعه‌ای قدرتمند از ابزارها و تکنیک ها را ارائه می‌دهد که می‌تواند به مقابله با چالش‌های مدیریت شبکه، بهینه سازی و امنیت کمک کند. با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و مدل‌های یادگیری ماشین، شبکه‌های 5G می‌توانند کارآمدتر، انعطاف‌پذیرتر و پاسخگوتر به خواسته‌های کاربران در حال تغییر باشند.
ادغام هوش مصنوعی در شبکه 5G
براساس یک نظرسنجی که توسط شرکت اریکسون از مدیران و تصمیم‌گیران اصلی 132 شرکت تلفن همراه در سراسر جهان انجام گرفت، بیش از 50 درصد آنها به دنبال ادغام هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G خود هستند و هدف اصلی آنها از این ادغام، کاهش هزینه‌های سرمایه، بهینه‌سازی عملکرد شبکه و ایجاد درآمدهای جدید است.
ادغام هوش مصنوعی (AI) در شبکه‌های 5G، تحولی عظیم در صنعت ارتباطات ایجاد کرده و مزایای بسیاری را به همراه داشته است. برخی از مهم‌ترین این مزایا عبارتند از:
بهینه‌سازی ترافیک شبکه: هوش مصنوعی قادر است با تحلیل الگوهای ترافیک، ترافیک را به صورت پویا مدیریت کرده و از ایجاد تنگناها جلوگیری کند. این امر به بهبود کیفیت خدمات (QoS) و افزایش سرعت انتقال داده‌ها کمک شایانی می‌کند.
کاهش تأخیر: هوش مصنوعی می‌تواند با پیش‌بینی نیازهای کاربران و بهینه‌سازی مسیرهای داده، تأخیر در انتقال داده‌ها را به حداقل برساند. این امر برای کاربردهایی مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و بازی‌های آنلاین که به تأخیر بسیار کم حساس هستند، بسیار مهم است.
افزایش ظرفیت شبکه: با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توان ظرفیت شبکه را بهینه کرده و از منابع شبکه به بهترین شکل ممکن استفاده کرد. این امر به ویژه در مناطقی که تراکم کاربران زیاد است، اهمیت دارد.
افزایش امنیت شبکه: هوش مصنوعی می‌تواند با شناسایی الگوهای ترافیک غیرعادی و حملات سایبری، به امنیت شبکه کمک کند.
خودکارسازی عملیات شبکه: هوش مصنوعی می‌تواند بسیاری از عملیات شبکه را خودکار کرده و نیاز به دخالت انسان را کاهش دهد. این امر باعث افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
شرکت‌های پیشتاز ادغام هوش مصنوعی در 5G
از جمله شرکت‌هایی که ادغام هوش مصنوعی در 5G را شروع کرده‌اند، شرکت‌های مخابراتی بزرگ مانند Ericsson، Nokia و Huawei از پیشگامان این حوزه هستند و محصولات و خدماتی مبتنی بر هوش مصنوعی برای شبکه‌های 5G ارائه می‌دهند.
شرکت‌های فناوری ازجمله گچگل، آمازون و مایکروسافت نیز در این حوزه فعال هستند و از هوش مصنوعی برای بهبود خدمات ابری و اینترنت اشیاء خود استفاده می‌کنند.
اپراتورهای شبکه‌های موبایل دیگر متقاضی این مهم هستند و بسیاری از اپراتورهای شبکه‌های موبایل در سراسر جهان مانند چاینا موبایل، ودافون و... در حال آزمایش و پیاده‌سازی راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G خود هستند.
در ایران نیز تحقیقات و فعالیت‌هایی در زمینه ادغام هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G در حال انجام است. دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی، پروژه‌های مختلفی در این زمینه اجرا می‌کنند. در میان اپراتورها نیز همراه اول پیشگام این موضوع شده و «مرکز تحقیق و توسعه همراه اول» به دنبال ادغام هوش مصنوعی در شبکه خود به منظور ارائه خدمات برتر به کاربران خود است.
